5 Mart 2019 Salı

SPRING FLOWERS BLOOM - GÜLTEN AKIN


Alas, noone has the time
   to stop and consider subtle things.

They pass with thick brushes
   drawing houses, children and graves unto the world.
The lost appear when they turn on a ballad
   they look up and turn it off.
The night becomes the realm of ballads and subtle things.

"A little puss, a little fish and a few drops of tear in your breasts
   you become a giant, sea, sea, sea
   your mist creeps up from stream mouths in the evening
   and chokes our hazelnut trees.
What can we do for shriveling flower buds?
We beg out children: just endure the hunger a bit.
We beg the mongers:
   Do draw one less "Hotel", one less hidden marriage
   Do draw one less bank, this entreaty
   from us to you and from you to them far and away.

We send our wives to cut their nails and say
-- Yes sir, yes ma'am--
We send our children to beg
We go entrusting our beds to God
   the motorized nomads of the summer.

Alas, noone has the time
   to stop and consider subtle things.

The family homes, a return to the streams we first bathed in
A passion for soil,  for its sake only
We block our ears: Money money and money
We unblock them and its: fighting, fighting, fighting.
Someone will ask maybe: A fight but what for?
Endless axes to our neighbor and punches to our wives
-- But we don't know what the fighting is for

And then in the prison of the town
We place the eraser right in front of our eyes
And we push the days wide
   open up a place to think of our wives
   to think of violets that pass without us.

Even though noone has the time
   to stop and consider subtle things,
Even though the frail female schoolteachers
   expand their holidays,
Even though they keep weaving blindfolds for us
   with whatever we have that is holy
Accumulations and lines more, and yet more
And then spring flowers bloom.

One day someone passing far away
   whistles, and in style we reply.

Gülten Akın
trans.Niran Elçi

5 Haziran 2018 Salı

FOR VERA - NAZIM HİKMET


Why don't you come over, she said,
Why don't you stay?
Why don't you smile at me, she asked
Why don't you die?

I came
I stayed
I smiled
I died


11 Mart 2015 Çarşamba

Striving for structure in chaos

Being human is looking for structure in chaos.

Think about it... a few cells in the primordial soup coming together to have a structure around the same goal, a meaning: survive and multiply.

The million-celled organism that evolved as a result sought others of its kind, forming the structure that we call society with the same goal and the same meaning.

And wherever we touch, we bring structure: stories create a structure of our experiences. Songs create structures of random sounds. And these structures are our essence, we create them and we can't do without them...

But what's more essential to our being than the structures themselves is the seeking of them. Imagine a world where there isn't the smidgen of chaos, nothing to strive for, nothing left to create... We would die.

Therefore, I wonder if that is why we are destroying as we are creating. Destroying what was created before, so it can be created again, in a different way.

Just like Mother Nature does: create life-forms, only to destroy them later and create new ones. So, can we say we are the face of Mother Nature, it's reflection?

23 Kasım 2014 Pazar

It Turns Out I Love - NAZIM HİKMET

Turns Out I Love

it's the year 62, March 28
i'm on the train from Prague to Berlin, sitting by the window
evening’s approaching
it turns out I love how the evening descends on the wet smoky plains like a weary bird
i don’t like comparing the descent of the evening to a weary bird
it turns out I love the earth
can one say I love the earth without ever attempting to plow it?
i didn’t plow the earth
it turns out this is the only Platonic love i've had
it turns out I love the river
whether it flows placidly like this, meandering between the slopes of European hills adorned with castles
or as it stretches straight as far as the eye can see
i know you cannot bathe in the same river even once
i know the river will bring new shimmers that you won’t see
i know our lives are slightly longer than a horse’s but much shorter than a crow’s
i know someone has been this blue before me
and I know someone else will be
someone has said all of these before a thousand times
and they will be said by someone else.
it turns out I love the sky
whether it’s sunny or cloudy
the same sky that Andrey gazed at on the Borodino battle field
i translated two volumes of War and Peace in jail
i hear voices
not from the sky but the courtyard
the guardians are beating someone up again
it turns out I love the trees
naked beeches near Moscow at Peredelkino in winter
i come by them, humble and kind
Russians regard beeches theirs as we regard poplars ours
poplars of İzmir
shedding their leaves
i am known as Çakıcı
whose lover is willowy
and I burn mansions of lords
i tied an embroidered linen hanky to a pine branch in the Ilgaz forest
in the year 920
it turns out I love the roads
asphalt
Vera at the wheel as we are traveling from Moscow to Crimea, Koktebel
Göktepe province, its real name
two of us in a small box
the world flowing on two sides, mute and distant
i've never been so close to anybody ever since
bandits stopped me climbing down from Bolu to Gerede on the red packed road
i was eighteen
nothing on the buckboard for them to take other than my life
and at eighteen life is the least valuable thing we have
i’d written this before
i’m trudging to Karagöz in a dark muddy street on a Ramadan night
a collapsible paper lantern in front
maybe nothing like this ever happened

i think of flowers for no reason
poppies, cacti and daffodils
i’d kissed Marika in İstanbul, Kadıköy, in a daffodil field
her mouth smelled of bitter almonds, i was seventeen
my heart fluttered so hard it flew into the clouds and out
it turns out i love flowers
comrades sent three red carnations to me in prison in 1948
that reminded me of stars

it turns out I love
i imagine snowfall
slow and mute flakes or a blizzard wave after wave
it turns out I love snowfall
and the sun as well
as it sets right now blurred in a jam of sour cherry
the sun sets in İstanbul like a colour postcard sometimes
but that’s not the way you paint it
it turns out I love the sea
and, oh, so deeply
but Aywazovski’s seas aside
it turns out I love the clouds
whether I’m under them or on top
whether they look like behemoths or white fluffy animals
i am reminded of moonlight, most languid, most deceitful, petit bourgeoise
it turns out i love
it turns out I love the rain
whether it falls on me like a net or my heart splatters on my windows
leaves me where I am, tangled in its nets
or cooped in a drop and goes on to travel to an unmapped land
it turns out I love the rain
but why did I discover all these loves on the train from Prague to Berlin
by the window
is it because I lit my sixth cigarette
it’s an old death for me
when I think in throes, of someone I left in Moscow
sandy of hair and blue of eyelash
in pitch dark rolls the train
it turns out I love pitch dark
sparks fly from the engine
it turns out I love the sparks
it turns out I love so many, I just realize as I turn sixty
on the train from Prague to Berlin, by the window
watching the world as if on a voyage of no return

Nazım Hikmet
Translation: Niran Elçi



11 Kasım 2014 Salı

KARABASAN



 “The real world is where the monsters are.”
― Rick Riordan, The Lightning Thief

Ufaklıklar miyavlıyordu. Kedi de öyle. Dün akşamdan buzdolabında yalnızca birkaç kızarmış tavuk kanadı, pörsümüş bir domates ve bir salatalık kalmıştı. Domatesle salatalığı benden başka kimsenin yemeye razı olmayacağını düşünsek bile, birkaç kızarmış tavuk kanadını üç küçük çocuk ve bir büyük kedi arasında nasıl paylaştıracağımı bilemiyordum, çünkü hepsi ancak bir çocuk doyururdu.
Perdeyi aralayarak dışarı baktım. Gençten bir adam hızlı hızlı yürüyerek geçiyordu. Muhtemelen bakkala doğru. Güzelim bahar havasına rağmen sokakta başka kimse yoktu. Uzun zamandır dışarı çıkmaktan korkuyorduk zaten, ama yine de bu kadar güzel bir güneşin cesaretlendirdiği bir, iki kişinin riski göze alabileceğini düşünüyordum. Güneş ışığında bir şey var, içgüdülerimizi canlandırıyor, açık havada olma, bir şeyler yapma dürtümüzü tetikliyor.
Apartmanın önünde bitmiş taze çimenlere baktım. Belki pişirebileceğim bir demet ebegümeci, bir tutam semizotu bulabilir miydim? Isırgana bile razıydım, çocuklar tadını diğerleri kadar sevmiyordu, ama açlıklarını biraz dindirirdi. Ama hayır, çimenlerin arasında yalnızca başka çimenler vardı.
“Anne,” dedi en büyüğü. Ayda. Yedi yaşında. Tombul yanaklı olduğunu söylemek isterdim, ama söyleyemem. Beş yaşından beri doğru düzgün yemek yemedi.
Ona döndüm. “Tavuk kalmıştı…” dedi Ayda, yalvaran gözlerle bakarak.
“Tavuuuuk…” dedi Arda. O da beş yaşında. Uzun ince bir çocuk, ama zayıflıktan mı öyle görünüyor, yoksa genetik mi, bilmiyorum. Babası da uzun ve inceydi.
İki yaşındaki Ayaz bana tutunarak kalktı, bacaklarıma sarıldı. “Anne!” Çocukların bu yaşta daha güçlü olması gerekmiyor muydu? Ayaz yaşına göre ufak tefek. Besinsizlikten. Aslında üçüncü çocuk istemiyorduk.
“Tatlım,” dedim Ayda’ya, “o kadar tavuk hepinize yetmez. Dur bir dolaplara bakayım, yine.”
“Yok,” dedi Ayda kısaca. Haklıydı. Mutfak dolapları, çekmeceleri boştu. Belki bir avuç pirinç. Aslında biraz süt olsa, onunla süt çorbası yapabilirdim.
Riske girmeye değer miydi? Hava kararmadan dışarı çıkmak…
“Tavuuuk,” dedi Arda yine. Gözlerindeki yaşı görünce yüreğim yandı. Bacaklarıma tutunmakta olan Ayaz pat diye poposunun üzerine oturdu. Tekrar kalkamayacak kadar zayıf…
Daha önce de yapmıştım. Neden şimdi yapamayacaktım ki?
Tekrar sokağa, iki yana baktım. Herhangi bir hareket işareti aradım. Kulak kabarttım, ama kuşların cıvıltısından başka ses yoktu.
Ayda’ya döndüm. Önünde diz çöktüm ve omuzlarını tuttum. “Bak tatlım. Şimdi size tavuk kanatlarını çıkaracağım, tamam mı? Mutfak masasında güzel güzel kemirin onları. Kediye de bir parça ver istersen, yoksa masaya çıkar, sizin yemeğinizi çalar. Ben koşa koşa bakkala gidip geleceğim.”
“Ama daha gündüz?” dedi Ayda. Her zaman kısa ve öz konuşurdu. Beş yaşından beri. Eskiden bıcır bıcırdı.
“Biliyorum, tatlım, ama bakkala gitmem lazım.”
“Ama Kâbus?” dedi Ayda korkuyla.
“Merak etme, bir şey olmaz.” Ona sarıldım ve öptüm. “Zaten üç sokak ötede. Ama senden kardeşlerine göz kulak olmanı istiyorum. Herkes kurallara uysun. Kimsenin boğazına tavuk kemiği kaçmasın.”
“Paramız var mı?”
Bu da bir başka sorundu. Kâbuslar ortaya çıktığından beri ekonomi çökmüştü, gündüz çalışamıyorduk, iş azdı, para daha da azdı. Çocuklarımın babası da ortadan kaybolunca…
“Var tatlım. Zaten yalnızca ekmek, süt ve yumurta alacağım. Bol bol yeter.”
Ayda vicdan azabıyla boynunu büktü. “Ben yalnızca tavuk istemiştim. Şimdi gitme anne! Geceye kadar dayanabiliriz!”
Bir an kararsızlık içinde Arda ve Ayaz’a baktım. Çocuklarım gözlerimin önünde eriyip gidiyordu. Bir an içim telaşla doldu. Onları beslemem lazımdı. Onları beslemek benim görevimdi! Neden daha fazla çaba göstermemiştim? Neden bu gün yetecek kadar yiyecek edinmemiştim? Kötü bir anneydim ben. Başarısız bir anne. Çocuklarına bakmayı bile beceremeyen korkak, tembel, aptal bir anne.
Hemen yiyecek bulmazsam ikisi de bu gün içinde öleceklermiş gibi hissettim. Beynimde alan birkaç mantık hücresi düşüncelerimin mantıksız olduğunu biliyordu, ama içgüdülerim beynimin geri kalanını ele geçirmişti. Kalbim sıkışıyordu, kafam şişmiş, patlamak üzereydi. Harekete geçmek zorundaydım, yoksa çıldıracaktım.
“Ben şimdi hazırlanıp çıkıyorum, Ayda. Kuralları biliyorsun, değil mi?”
“Ama anne…” dedi Ayda, ağlamaklı.
“Ama mama yok. Kuralları biliyorsun. Söyle.”
“Perdeleri açmak yasak.”
“Evet?”
“Sen gelmezsen aşağı kattaki Ayşe Teyze’ye gideceğim.” Devam etmedi.
“Evet? Başka?”
“İstemiyorum!” diye itiraz etti.
“Ayda, bu önemli. Kuralları bildiğinden emin olmazsam dışarı çıkamam.”
Ayda boynunu büktü yine. “Ayşe Teyze gece bizi dedemin evine götürecek.”
“İşte bu. Aferin. Eğer dedeye giderseniz, çok uslu duracaksınız ve ev işlerine yardım edeceksiniz. Dede çok yaşlı, üçünüze birden bakamaz. Neden gelip burada kalmadığını anlamıyorum ya. İnatçı keçi. Of, neyse. Kardeşlerine sen bakacaksın. Tamam mı?”
“Tamam,” dedi Ayda başını kaldırmadan. Çenesinden tutup, yüzünü kendime çevirdim. Bir damla yaş yanağından süzüldü.
“Bu kadar korkmana gerek yok. Daha önce de dışarı çıktım.”
“Ama…!”
“Bir şey olmaz.” Zorla gülümsedim. “Birazdan görüşürüz. Hadi bakalım, topla kardeşlerini, mutfağa. Marş marş!”


Apartmanın kapısının içindeki gölgede durup dışarıya, iki yanıma dikkatle baktım. Deminki adam geri dönüyordu. Beni fark etti ve dik dik baktı.
Ona aldırmadım. Sokağa çıkmak tehlikeli olabilirdi, ama kendisi de yapmıştı, değil mi? Bu bir ölüm kalım meselesiydi.
Sokağa adım attım, tekrar iki yanıma, çevredeki apartmanların üstünden görebildiklerime baktım, karşıya geçtim ve gölgelerde kalmaya özen göstererek hızlı hızlı yürümeye başladım.
Birkaç apartman sonra bir perdenin kıpırdadığını, sonra aralandığını gördüm.
Yaşlı bir kadın. “Kızım!” diye sessizce bağırmaya çalıştı. Nasıl olacaksa.
Duymazdan geldim. Durup onu dinlemeyi göze alamazdım. Bir an önce gidip gelmeliydim.
“Kızım, ne olur bana da bir paket makarna al. Biraz da yumurta. Bak, parasını veririm!”
Dönmeden yürümeye devam ettim, ama yüreğim burkulmuştu. Evde kapalı kalmış, bir aç kadın daha. Kim bilir ailesine ne oldu.
“Kızım, dünden beri açım, ne olur!” diye yalvarıyordu yaşlı kadın arkamdan.
Boğazıma bir yumru oturdu. Dönmedim, ama o kadıncağız için de bir şeyler alıp, kapısının önüne bırakmaya karar verdim. Kendi inip alabilirdi. O kadarcık riske de girsin.
Acımasızlık mı ettiğimi, belki de yaşlı kadının bir kat merdiven inemeyecek kadar aciz olduğunu düşünerek bir sonraki sokak köşesine geldim. Sokağı geçmek için kaldırımdan inmiştim ki kafama dank etti.
Yaşlı kadını düşünürken köşede durup, çevreyi kolaçan etmek aklıma gelmemişti.
Şansımın bu sefer de yaver gideceğini umarak önce sağa, sonra sola baktım… oradaydı. Sokağın ortasında dikiliyordu, bir apartmana dönmüştü, ama başını yana çevirmiş, bana bakıyordu.
Yüreğim güm güm atarak hemen gölgeye çekildim ve kıpırdamadan durdum. Belki görmemişti? Belki yalnızca benden tarafa bakıyordu? Bana değil.
Nefes almaya korkarak izlemeye başladım ve bir yandan da o kafasını aksi yöne çevirir çevirmez – çevirirse – kaçmaya hazırlandım.
Metal kabuğu güneşte parlıyordu. Kırmızı, petek gözleri ifadesiz, ama korkutucuydu. Ayaklarının üzerinde doğrulmuş, pençelerini oynatarak bana bakarken, diz ve dirsek hizasındaki diskler yalnızca süsmüş gibi görünüyordu. Ama Kâbus’un bir anda o disklerin üzerine düştüğünü ve bir yarış arabası hızıyla sokakta akıp geçtiğini pencereden defalarca izlemiştim. Beş senedir, gündüz vakti dışarı çıkmayı göze aldığım birkaç seferin birinde de, son anda sığındığım kapı aralığından.
Yaratık boynunu uzatarak, sanki daha iyi görmeye çalıştı. Alnının kenarında bir ışık çaktı.
Fotoğrafımı çekti, diye düşündüm. Gülesim geldi. Bu zamanda fotoğrafımı çekmek en işine yarayacaksa…
Altı sene öncesinin olağanüstü buluşuydu bu Kâbus. Polis gücünün yerini alacak Yapay Zekâ sahibi devriye robotları. Polis arabası gibi tekerlekli. Ayakları üzerinde yürüyebiliyor, dolayısıyla hareketleri yollarla sınırlı değil. Pençeleri, neredeyse bir insanınki kadar çevik ve becerikli. İnternete bağlanıp veri tabanı taraması yapabiliyor. Polis gücü intraneti aracılığı ile an be an veri paylaşımı yapabiliyor. Fotoğraf çekerek delil elde edebiliyor. Biyolojik veri tahlili için mini laboratuarlar da eklemeyi düşünüyorlardı. Ne de olsa sırf kasası üç metreydi ve işlev modülleri değiştirilebiliyordu. Yüzyılın icadı. Artık polisin insanlara özgü kusurlarına, önyargılarına, hatalarına yer yok. Kamu düzeni yalnızca kurallara göre hareket eden, tarafsız, adil bir güç tarafından sağlanacak.
Kâbus boynunu uzatarak dinozor gibi böğürdü.
Evet, bir de ses efekti vardı. Suçluların içine dehşet salmak için. Jurassic Park’ın robot versiyonu gibi… Durum o kadar korkunç olmasa, komikti, aslında.
Gece dışarı çıkabiliyorduk, çünkü çağımızın kusursuz polis robotu güneş enerjisiyle çalışıyordu. Ve her birine yüz milyon dolarlar ödenen bu yüzlerce robotun enerji teknolojisi mükemmelleştirilemediğinden – muhalefet, ödenen paranın bir kısmının birilerinin cebine gittiğini ve bu yüzden güneş pillerinin ucuz versiyonunun kullanıldığını iddia etmişti -- bu cüsseyi hareket ettiren güneş pili hava karardıktan sonra yalnızca iki saat dayanıyordu.
Elbette ilk akla gelen, madem gece çalışmıyor, o zaman saldırıp, bu korkunç şeyleri durdursanıza. Akla gelebilir, çünkü bu yaratıklara kesinlikle zarar veremediğimizi söylemedim henüz. Gece durunca insanlar buldozerlerle saldırıyorlar, örneğin, malzemeye zarar veremeseler de itip kakıyorlar. Sonra ne oluyor? Ertesi sabah güneş doğduğunda yaratık böcek gibi tepetaklak yattığı yerden doğruluyor ve sonra gidip bulabildiği bütün buldozerleri yok ediyor. Yalnızca saldırıya uğrayan robot da değil. Her yerdeki bütün robotlar buldozerlere ve buldozere benzeyen her şeye saldırıyor.
Yavaşça gerileyerek, köşedeki binanın beni perdelemesine izin verdim ve uzanarak, bahçe çalılarının arasından gözetledim. Eğer dönüp giderse yine de bakkala gidebilirdim. Sahibi, bakkalın bir üst katında yaşıyordu ve çevrede devriye yoksa, gündüz gelenlere de satış yapıyordu.
Robot hâlâ benden tarafa bakıyordu. Kahretsin! Arkama bir göz attım ve beni hedef almaya karar verirse ne yapacağıma karar vermeye çalıştım. Köşesine saklandığım apartmanın kapı aralığı derindi, oraya saklanabilirdim. Hiç kıpırdamadan durursam…
Robota dönerek, kaç saniyede tekerleklerinin üzerine düşeceğini, kaç saniyede köşeye varacağını tahmin etmeye çalıştım. Bir saniyede tekerleklerinin üzerine düşse, durduğu yerden hızlanması ve köşeye varması için de 3-4 saniye… Benim arkama dönüp koşmaya başlamam bir saniye, bahçe kapısı açık, o zaman kapı aralığına varmam üç saniye falan…
Aniden gözetlediğim sokakta bir hareketlilik oldu, robotun kafası şak diye önüne döndü ve ağzından bir alev fışkırdı. Beynimin gördüklerimi işlemesi biraz zaman aldı. Ben onu ilk gördüğümde robot birini kıstırmış olmalıydı. Ben dikkatini çekince kıstırdığı kişi kaçmaya çalışmıştı. Ama robotun silahları vardı.
Evet. Silahlar. Asfaltta akarcasına giden, bacakları sayesinde her yere tırmanabilen, binaların pencerelerini, duvarlarını yumruklayıp içeri uzanma yeteneğine sahip bir makinenin, bir de ağzında lav silahı, kollarında otomatik tüfekler, tutukluları plastik folyoyla sarmalayıp etkisiz hale getirmek için kullandığı bir plastik püskürteci ve kalabalık dağıtmak için kırbaçları vardı. Sıradan bir günde, yalnızca onlardan kaçınmak için çabalayan, devamlı yaratığın çevikliği ve hızı hakkında endişelenen birinin unuttuğu, ama hatırlasa iyi edeceği şeyler. Gövdesinde tutuklama hücreleri olduğunu söylemiş miydim? Çok önemli suçluları anında gözaltına almak için kullanılan, tabut büyüklüğünde minik hücreler. Beş sene önce en son, bu modüller hücre olarak mı kalmalı, yoksa hücreler çıkartılıp, robotlara kanat eklemek için mi kullanılmalı konusu tartışılıyordu. “Barış için toplum düzeni. Suçluların Kâbusu!” Slogan buydu. Robot devriyeleri halka reklam etmek için kullandıkları slogan.
Ama sonra bir şey olmuştu. YZ yazılımına virüs girdiğini savunmuştu o zamanki hükümet. Uzmanlar, yazılım altyordamlarının çelişki içerdiğini ve bir noktada, robotlardan biri bir işlevi yerine getirirken bu çelişkiye denk geldiğini ve bunun bütün yazılımı bozduğunu, yozlaştırdığını iddia etmişti.
Ben, şahsen, neye inanacağımı bilemiyordum. Teknoloji bilgim çoktan eskimişti ve artık neyin nasıl çalıştığını bilmiyordum. Tek bildiğim, yazılımdaki yozluğun intranet aracılığıyla bütün robotlara yayıldığı ve artık gündüz sokağa çıkmanın, en ufak gürültü yapmanın, gece bile olsa birkaç insanın bir araya toplanmasının “güvenlik riski” sayıldığı idi. Devriye robotları en şiddetli şekilde tepki veriyordu bunlara. Ve kimse ne yapacağını, sorunu nasıl çözeceğini, bu kâbustan nasıl kurtulacağımızı bilmiyordu, çünkü artık bir toplum önderimiz bile yoktu. Robotlar bozulur bozulmaz ilk yok ettikleri yerlerden biri Meclis olmuştu. İçindekilerle birlikte.
Bütün bunlar aklımdan geçerken, robot lav silahıyla kavurduğu zavallıyı elinde evirip çeviriyordu. Bir sebepten, onu kavurmanın yeterli olmadığına, bir de gözaltına alması gerektiğine karar verdi. Başını eğerek gövdesindeki bir kapağı açtı. İçinden, ayrıntılarını görmediğim için çok memnun olduğum bir şey çıkardı, kenara fırlattı ve kavrulmuş cesedi onun yerine tıktı. Kapağı kapattı.
Ne olur, Tanrım, beni unutmuş olsun! Korkuyorum, ama çocuklarımın aç kalmasından da korkuyorum! Bu kâbus bitene kadar yaşatmalıyım onları! Ölürsek o günleri göremeyiz! Ne olur, Tanrım!
Ben nefes almaktan korkarak izlerken robot dalgın dalgın kafasını kaldırdı, ne yapacağına karar veremiyormuş gibi sokağın iki yanına baktı. Tam ben derin bir nefes alacakken başını yine aniden bana çevirdi. Petek gözlerin beni en son gördüğü yere odaklandığını hissettim. Robot aniden böğürerek kendini öne atıp, tekerleklerinin üzerine düşünce istemsizce haykırdım ve elimi ağzıma kapattım.
Bir an sonra apartmanın kapı aralığındaki gölgedeydim, robotun geleceği yöndeki köşeye sıkışmış, daha da küçülmeye çalışıyordum. Ufak tefek ve zayıf olmanın bazı avantajları var.
Ben gölgenin dışına çıkan bir tarafım olup olmadığını görmeye çalışırken göz ucuyla robotun sokağın başında belirdiğini gördüm. Yerimde dondum, nefesimi tuttum ve bekledim. Sakın kıpırdama… ses çıkarma.
Dönüp, robotun ne yaptığına bakmak istiyordum, ama kıpırdayamazdım. Doğrudan bakamazdım. Hani, bir kalabalıkta, birinin size baktığını fark edersiniz ya… Ya o da benim bakışlarımı fark ederse?
Robot yavaşça ilerledi. Sokağa düşen gölgesi büyüdü. Adım adım, görüş alanıma girdi.
Hadi. Biraz daha. Yürü ve geç, git. Kaybet beni. Burada bakacak bir şey yok. Uzaklaş.
Robotun başını hafifçe kaldırdığını, iki yana döndüğünü gördüm. Koku arayan bir köpek gibi. Koku alamıyor, değil mi? Bundan hiç bahsetmemişlerdi. Burnu yok ki… ama burun gibi görünen bir şeye ihtiyacı yok, o bir robot, tek gereken kimyasal eleme yapabilen bir aparat ya da…
Benim kokumu bilemez, çok uzaktaydım. Ama ya biraz önce durduğum yerde kokum kalmışsa? Ya havadaki kokuyu alabiliyorsa? Av köpekleri gibi? Ya bize söylemedikleri özellikleri de varsa? Ya kendileri yeni özellikler geliştirebiliyorsa? Ya…?
Kafamdan bu çılgınca, ürkütücü düşünceler geçerken karşı apartmanın üst katında perdenin kıpırdadığını gördüm. Canavar oraya odaklandı.
Ah. Koku değil. Yalnızca göz. Hâlâ, yalnızca göz.
Robot, perdesi kıpırdayan evin güvenlik riski oluşturmayacağına karar vermiş olmalı ki, yine önüne döndü.
Hâlâ beni arıyordu!
Bunca zamandır (kaç dakika olmuştu?) nefes almadığımı fark ettim. Ciğerlerim sıkışıyordu. Hemen şimdi nefes almazsam biraz sonra patlayacaktım. Bu da ses çıkaracaktı. Bu da canavarın dikkatini çekecekti...
Ağzımı açtım ve kendimi yavaş olmaya zorlayarak nefes verdim. Ciğerlerimi hemen doldurmam için haykıran bedenimin dürtülerini bastırarak, çok yavaşça, derin bir nefes aldım. Süper. İşte böyle. Nefes ver. Yavaş. Nefes al. Nefes ver. Nefes al. Nefes ver. Nefes al.
Bu işi başardığım kanısı dikkatimi dağıtmış olmalıydı, büyük hata, çünkü son nefesimin sonunda ıyyk diye bir ses çıktı. Kahretsin!
Robot başını aniden bana çevirdi.
Sokakta hantal adımlarla döner, bana yönelirken bütün ayrıntılar iğrenç bir keskinlikle duyularımı dolduruyordu. Asfaltı ezen kauçuk tabanlı ayaklarının rap-rapları, yağlanmamış eklemlerinin kirli gıcırtısı, metal kabuğundan yansıyarak çevre binalara düşen güneş ışınları, kırmızı petek gözlerindeki ışıltılar, ama en çok da koku, bölmelerinde sakladığı kim bilir kaç cesedin, kim bilir kaç haftalık, kaç aylık leş kokusu.
Bir adım yaklaştı. Bir adım daha. Bir adım…
Ağzım çığlık atmak için açıldı, ama ciğerlerim sıkışmıştı, ses çıkmıyordu. Dönüp kapıyı yumruklamak, kırmak, içeri girmek, hiçbir şey olmasa kaçmak, son ana kadar kaçmak istedim, ama bedenim donmuş, kıpırdamayı reddediyordum. Beynim gözlerimin önündeki manzarayı görüyor, sesleri duyuyordu, ama artık onlara ekleyebileceğim bir düşünce süreci yoktu, her şey içgüdüsel, her şey ilkeldi ve canavarın yüzünün yaklaştığını, yaklaştığını, yaklaştığını gördüm.
Şangır!
Kırılma sesi büyüyü bozdu ve ben bir anda içgüdülerimin esaretinden kurtulup dünyaya geri döndüm, canavar gürültüye baktı.
Şangır! Sonra çalınan tencere ya da tavanın metalik sesi. Güneşli, soğuk havanın temizliğinde yersiz kaçan cılız bam, bamlar… ama o ölüm anının bozmaya yetmişti. Robot beni unutup o tarafa yürümeye başladı, ben hemen kapı aralığından çıktım, binanın aksi yönüne süzüldüm, kaçmam lazımdı, ama kaçamadım, neler olduğunu görmek zorundaydım, kimin robotun dikkatini çektiğini, beni kurtardığını, kimin o kadar cesur olduğunu bilmem lazımdı. Köşeden uzanıp baktım.
Robot sokakta yürümeye başlayınca ses aniden kesildi. Gövdesi perdelediği için pek bir şey göremiyordum, ama sonra gidip, bir apartmanın önünde durunca ve birinci kattaki daireye dönünce anladım. Yaşlı kadının dairesi! Mesafe yüzünden emin olamasam da, sokakta saksıya benzer bir şeyin kahverengi, kırık parçaları yatıyordu. Perde aralıktı, son anda içeri kaçmış ve kapatmaya zaman bulamamış gibi.
Robot başını eğerek pencereleri süzdü, aralıktan içeri baktı, sonra kolunu kaldırdı.
Tarratatata…
Daireyi boylu boyunca taradı. Sıva ve cam parçaları uçuştu, perdeler sallandı.
Bir daha. Tarratatata…
Verdiği zararı incelerken bir şey dikkatini çekmiş olmalı ki, robot aniden başını aksi yöne çevirdi, dikkatle baktı, sonra o yönde uzaklaşmaya başladı.
Köşeden uzanıp, nereye gittiğini görmeye çalıştım. Ne olur bizim apartmana doğru dönmesin. Çocuklar perdeye yaklaşmaz! Ayda akıllıdır, kardeşlerini kontrol eder. Ne olur kedi perdelerle oynamaya karar vermesin…
Robot sokağın köşesine vardı ve bizim tarafa değil, diğer tarafa döndü.
Aniden ciğerlerimdeki bütün hava boşaldı, dizlerim tutmaz oldu, olduğum yere çökerek derin derin nefes aldım.
Ben gözyaşlarımı tutmaya çalışırken, robotun taradığı dairede hareketlilik oldu. Yaşlı kadın balkona çıktı, önce robotun uzaklaştığı tarafa, sonra bana doğru baktı. Yaşıyor! Yaşıyor! Benim hayatımı kurtardı ve hâlâ yaşıyor!
O kadına taşıyabildiğim her şeyi götürecektim. Bize birkaç gün yetecek erzaka ek olarak taşıyabildiğim her şeyi!
Kadının, çevreyi kolaçan ettikten sonra balkonda durup benden yana bakmakta ısrar ettiğini, içeri saklanmadığını fark ettim.
Aptal kadın! Hâlâ beni arıyor!
Ellerimi yere dayayarak, titreye titreye doğruldum. Dizlerim hâlâ boşanmaya çalışıyordu, ama apartman bahçesinin kapısına yürümeyi başardım. Başka devriye olması ihtimaline karşı çevreye bakınarak kaldırıma çıktım. Gölgede kalmaya özen göstererek yaşlı kadına el salladım. O da el sallayarak karşılık verdi.
İçeri gir, işareti yaptım. Anladı mı, yoksa zaten içeri mi girecekti bilmiyorum, ama sonunda aklını başına devşirdi ve balkon kapısında kayboldu.
Aptal kadın, diye yineledim içimden, bu sefer gülümseyerek. Aptal, aptal, cesur kadın!
Deliler gibi çevreme bakınmaya devam ederek, gölgeden gölgeye süzülerek bakkala doğru yola koyuldum.
Bugün çocukların karnı doyacaktı. Bugün o yaşlı kadının bir kızı daha olmuştu. Bugün kâbus bir kez atlatılmıştı. Yarın, temiz, parlak, sarı güneş yine doğacaktı.